Talaşlı İmalat ve Üretim
Bu yazımızda sizlere talaşlı imalat nedir? Talaşlı imalat avantajları nelerdir? İzmir talaşlı imalat firmaları ve talaşlı imalat atölyesi gibi sorulara ve konulara cevap vereceğiz. Aselmak makine olarak talaşlı imalat, torna ve frezeleme ile neler ürettiğimiz konusunda bilgi vereceğiz.
Öncelikle talaşlı imalat nedir? onun cevabını verelim. Bir malzeme düşünelim örneğin bu bir demir olabilir veya çelik olabilir. Farklı yapıdaki bu malzemelerin yüzeyini, şeklini veya boyutunu değiştirmek ve yeni bir özellik katmak için bu malzemenin üzerinden tabaka şeklinde malzemeyi kaldırmaya talaşlı imalat denir. Özetle kesici makineler yardımıyla ham maddeye, müşterinin istediği şekli vermeye talaşlı imalat denir. Bu malzemeye şekil verirken ayrılan küçük parçacıklara da talaş denir.
Şirketimiz İzmir talaşlı imalat sektöründe önde gelen firmaları arasındadır. Talaşlı imalat yöntemi ile istediğiniz parçaları ve ürünlerin seri üretimini yapmaktayız. Aşağıda talaşlı imalat sırasındaki talaş hareketinin görseli bulunmaktadır.
Cnc Talaşlı İmalat
Şimdi de sizlere CNC talaşlı imalat süreçlerinden bahsetmek istiyoruz. Cnc talaşlı imalat nasıl yapılır videosu aşağıdadır, tıklayıp izleyebilirsiniz.
Yukarıdaki açıklamalarımızda ve videoda talaşlı imalat konusunda temel bilgileri ve görselleri inceledik. Şimdi biraz daha detaya inerek talaşlı imalat sürecinde kullanılan yöntemlerden bahsedeceğiz. Sektörde imalat sürecinde en sık torna ve freze yöntemleri kullanılmaktadır. Tüm bunlara ek olarak toplamda sekiz çeşit talaşlı imalat yöntemleri bulunmaktadır. Bunlar;
- Tornalama
- frezeleme
- Taşlama
- Delme
- Kesme
- Vargelleme
- Planyalama
- Broşlama
olarak sektörde kullanılmaktadır. Aselmak makine olarak tüm bu yöntemleri uzman personel kadromuz ve makinelerimiz ile kullanmaktayız.
Talaşlı İmalat Yöntemleri
Sizlere sekiz farklı talaşlı imalat yöntemleri konusundan bahsetmiştik. Şimdi bu yöntemleri madde madde olacak şekilde açıklayacağız.
Tornalama
Bu işlem adında anlaşılacağı üzere torna tezgahında gerçekleşmektedir. Torna tezgahında ham maddeye dairesel hareketler ile yuvarlak ürünlerin üretiminde ve imalatında kullanılır. Kısaca ham maddeden dairesel olarak talaş kaldırma yaparak kavisli, dairesel, yuvarlak ürünler elde etmek için kullanılmaktadır. Ancak eğer ürün adetli bir şekilde seri üretim olacak ise CNC torna tezgâhları kullanmakta fayda vardır. Çünkü bilgisayar destekli bu makineler hata payını ortadan kaldırmaktadır.
İlerleme hareketi yapan tek uçlu kesici takım ile dönen iş parçasından talaş kaldırma işlemine tornalama denmektedir. Aşağıdaki görsel torna makinesinin çalışma prensibini sembolize etmektedir.
Talaşlı imalat ile işlenen hammaddeler ikiye ayrılır bunlar dönen ve dönmeyen olarak isimlendirilir. Dönen ham maddeler, silindir ve disk gibi şekillere sahip olup torna ve delme gibi süreçlerle işleme yapılır. Ancak delmede genellikle ham madde yerine makinedeki takım dönme hareketi yapar. Dönmeyen ham maddeler ise prizmatik blok veya plaka şeklinde olup ham madde doğrusal hareket yaparken, kesici takım doğrusal ve/veya dönme şeklinde hareket yapar.
Sektörde kullanılan elektronik torna tezgâhları temel olarak ham madde parçasının bağlandığı iş mili, iş milini döndüren tahrik ünitesi, ham madde parçasını karşıdan destekleyen gezer punta tertibatı ve kesici takım hareketini sağlayan araba mekanizmasından oluşur.
Talaşlı işleme süreci iki çeşit olup kendine özgü bir geometri üretir: Ham madde parçası ve kesici takım arasındaki göreceli hareketler ve kesici takımın şekli. Geometrinin oluşturulma tarzına bağlı olarak talaşlı imalat üretim süreçleri iki grupta incelenir. Bunlar oluşturma ve şekillendirmedir. Talaşlı İmalat işlemlerinde kesici takımın ilerlemede izlediği yola ikincil hareket denir ve bu hareket parça şeklini belirlerken talaş kaldırma hız hareketi ile sağlanır buna ise birincil hareket denir.
Frezeleme
Ham maddenin birden fazla kesme kenarına sahip silindirik takıma doğru ham maddenin ilerletildiği talaşlı imalat işlemidir. Günümüzde iki çeşit frezeleme tipi vardır, bunlar düz ve alın frezelemedir.
Çevresel frezeleme diye sektörde ismi geçen yöntemde takımın dönme ekseni işlenen yüzeye paralel olup kesme işlemi takımın dış çevresinde bulunan kesme kenarları ile yapılmaktadır. Ancak uygulama tarzına göre çeşitli türleri bulunur.
Çevresel frezeleme yapılırken frezede bulunan çakının hareket yönü ile ham maddenin hareket yönü arasındaki duruma göre yukarı (zıt yönlü) ve aşağı (eş yönlü) frezeleme gerçekleşir.
Yukarı yönlü frezelemede ham maddenin ilerlemesine karşı talaşlı imalat yapılırken, aşağı frezelemede ilerlemeyle beraber talaşlı imalat yapılır. Yukarı frezelemede makinen ham madde talaşını ince olarak kaldırılmaya başlar ancak kalınlığı sürekli artar. Aşağı frezelemede makine talaşlı imalat yaparken talaş kalınken gitgide incelir. Lâkin talaş boyu aşağı frezelemede daha kısa olmaktadır ve takım ömrü daha uzun olmaktadır. Alın frezelemede makine takımının dönme ekseni işlenen yüzeye dik olup kesme işlemi çakının dış çevresinde ve ucunda bulunan kesme kenarları ile yapılmaktadır. Uygulama şekline göre çeşitleri bulunur.
Freze tezgâhları, freze çakısı için bir dönen iş mili ve ham madde bağlama, pozisyonlama ve ilerlemesi için bir iş tablası bulundurur. Ancak geleneksel standart tezgahlarda iş milini taşıyan sütun ve iş tablasını taşıyan konsoldan oluşmaktadır.
Vargelleme ve Planyalama
Benzer uygulamalar olup tek kesme kenarlı kesme takımının ham maddeye göre doğrusal hareketi ile işlem gerçekleştirilmektedir. Kesme hızı hareketi vargellemede takım ile sağlanmaktadır. Ancak planyalamada ise ham madde ile sağlanmaktadır.
Bu işlemler vargel ve planya tezgâhlarında gerçekleştirilir. Vargel tezgâhı iki kısımdan oluşmaktadır. Bunlar koç başlığı ve iş tablasıdır. Koç başlığı ham madde üzerine kesme işlemi yapmaktadır, iş tablası ise ham maddeyi tutarak ilerleme hareketini gerçekleştirmektedir. Başlık kesme için ileri yönlü hareketi tamamladıktan sonra dönüşte ham maddeye dokunmamak için hafifçe kalkar ve bir sonraki hareket için tekrar konumlanır. Bu arada, iş tablası ham maddeyi bir sonraki kesme için ilerletir. Bu durum kesici takımın ham maddeye her girişinde darbeye maruz kalmasından dolayı ömrünün kısalmasına sebep olur. Başlık hareketi hidrolik veya mekanik tahrikli olabilir.
Vargel ve planya tezgâhlarında düz yüzeylerin yanı sıra çeşitli işleme işlemi yapılabilir.
Broşlama
Broşlama sektörde tığ çekme olarak da bilinmektedir. Ham maddenin dış yüzeyinde veya iç yüzeyinde(delik) birden çok kesici dişe sahip olan takımın doğrusal hareketler ile talaş kaldırma işlemine broşlama denilmektedir. Broşlama esnasında hassas tolerans ile iş parçasına farklı şekiller verebilmektedir. Tığ ve broş kesme takımları sektörde biraz pahalıdır. Sebebi ise karmaşık bir geometriye sahip olmalarıdır.
Taşlama
Talaşlı imalat süreçlerinde kullanılan bir diğer metotta taşlamadır. Taşlama kısaca ham maddenin üzerinden ve içinden talaş kaldırma yöntemidir diyebiliriz. Bu işlemin yapıldığı tezgahlara taşlama tezgahı denilmektedir. İş maddesi taşlama tezgahında işlem gördüğünde yüzeyi pürüzsüz bir hal alır. Taşlama makinelerinde bir çok kesici taş bulunmaktadır. Bu taşlar oldukça yüksek devirde hareket etmektedir. Bahsetmiş olduğumuz bu kesici taşlar iş parçasına her temas ettiğinde talaş kaldırır. Böylelikle iş parçası pürüzsüz bir hal alması sağlanmış olur. Taşlama için üretim son noktası diyebiliriz.